Specjaliści zdrowia psychicznego

Psycholog, psychoterapeuta czy psychiatra? Czym różnią się te zawody? Kiedy udać się do danego specjalisty? Jakie warunki trzeba spełnić, aby zostać specjalistą danej dziedziny? Dzisiaj krótko o różnicach między zakresem wiedzy, możliwości i kompetencji specjalistów z zakresu zdrowia psychicznego.

Psycholog to osoba, która ukończyła pięcioletnie, jednolite studia magisterskie na kierunku „psychologia”. Psycholodzy zajmują się badaniami na temat funkcjonowania człowieka w różnych obszarach życia i zastosowaniem tych badań w praktyce. Oznacza to, że psycholodzy pracują z osobami zdrowymi, które przeżywają trudny okres w życiu oraz z osobami po doświadczeniach traumatycznych i w kryzysach. Oprócz chwilowych trudności, z którymi psycholog może pomóc sobie poradzić, jest również specjalistą z zakresu rozwoju człowieka. Dlatego też psycholodzy prowadzą tzw. psychoedukację, która ma na celu możliwie skorygować błędny rozwój emocjonalny u dziecka, ale również lęk studenta przed wyprowadzką z domu rodzinnego czy niepewność związaną z wejściem w rolę rodziców. W tym aspekcie psycholog przypomina nauczyciela, ale uczy tych przedmiotów, które są w życiu ważne i potrzebne. Praca psychologiczna skupia się głównie na myślach, z którymi trudno sobie poradzić, zachowaniach, które są społecznie nieakceptowane i emocjach, które są często odrzucane i niezrozumiane. Na końcu wspomnę, że psycholodzy są również diagnostami, którzy dysponują szeregiem testów psychologicznych i innych narzędzi, na podstawie których mogą wydać opinię lub diagnozę.

Psychoterapeuta to osoba, która ukończyła szkolenie podyplomowe (trwające w różnych szkołach 3-5 lat) z zakresu psychoterapii. Żeby rozpocząć szkolenie psychoterapeutyczne należy mieć wykształcenie wyższe na poziomie minimum magisterskim na kierunkach humanistycznych lub medycznych. Oznacza to, że nie każdy psychoterapeuta jest jednocześnie psychologiem. Specjalista psychoterapii zajmuje się pracą z osobami, które mają trudności natury psychicznej, tj. depresja, zaburzenia lękowe, schizofrenia czy choroba afektywna dwubiegunowa, ale również zaburzenia odżywiania, uzależnienia od substancji psychoaktywnych i wszelkie inne diagnozy psychiatryczne. Psychoterapia zatem jest procesem leczenia zaburzenia lub choroby i korzysta z badań psychologicznych, które sprawdzają jej skuteczność.

Psychiatra to lekarz medycyny, który ukończył studia medyczne i specjalizację z psychiatrii. Pierwsza wizyta u psychiatry trwa zazwyczaj najdłużej, ponieważ jest to wizyta diagnostyczna, na której zbierany jest całościowy wywiad medyczny. Lekarz zapyta Cię o codzienne funkcjonowanie i zmiany, które u siebie zauważyłeś/aś w różnych obszarach życia. Pod koniec wizyty możesz się spodziewać informacji zwrotnej od lekarza o naturze tego, z czym się zmagasz i wskazówki jak postępować dalej. Bardzo często psychiatrzy sugerują nawiązanie współpracy z psychologiem lub psychoterapeutą, ponieważ oni mogę wypisać jedynie receptę na leki, które działają objawowo, ale nie zwalczają zwykle przyczyny trudności. Ważne jest, aby przed wizytą u psychiatry przygotować wykaz wszystkich przyjmowanych lekarstw, ponieważ jeśli wspólnie podejmiecie decyzję o włączeniu leczenia farmakologicznego, to psychiatra sprawdzi, czy zaproponowany przez niego lek nie wejdzie w niepożądaną interakcję z innymi lekami.